Voer-FAQ

Bij verschillende Marstall producten staat de opmerking “wachttijd van 48 uur in acht nemen volgens de FN-ADMR”. Dit betekent dat er in het betreffende voer of supplement ingrediënten zitten die kunnen resulteren in een positieve dopingtest. Hier vallen bijvoorbeeld ook allerlei kruiden onder.

Na 48 uur zijn deze stoffen weer voldoende uit het lichaam verdwenen zodat er geen positieve dopingresultaten meer te verwachten zijn op basis van dat specifieke product. Wij houden bij onze producten de Anti-doping und Medikamentenkontroll-Regeln (ADMR) van de Duitse FN aan omdat het moederbedrijf van Marstall in Duitsland zit.

Dit is erg moeilijk in te schatten en hangt af van de volgende factoren:

• Beweidingsduur – Hoogte weidegras
• Dichtheid van de grasmat
• Smakelijkheid van de in het gras groeiende planten
• Temperament en voedingskenmerken van het paard
• Aantal paarden per hectare
• Voerrang van het paard…

Vanaf een grashoogte van circa 25 cm krijgt een paard van 600 kg alleen de hoeveelheden binnen die relevant zijn in het dagrantsoen. Maar pas op voor hoefbevangen paarden: het is niet veilig om hieruit te concluderen dat paarden met EMS of die vatbaar zijn voor hoefbevangenheid alleen op kortkorrelig gras moeten worden geplaatst. Want kort gras is vaak erg rijk aan fructaan, aangezien de fructaanconcentratie vooral in de basis van de plant hoog is.

Volgens GfE 2014 is de mogelijke groenvoeropname (bij onbeperkte weidengang en aanzienlijke groeihoogte) van een paard van 600 kg ongeveer 13 tot 14 kg droge stof (23 g DS/kg lichaamsgewicht). Gras heeft ongeveer 16 tot 18% DS. Volgens deze berekening zou een paard met 600 kg lg ongeveer 80 kg gras eten in de hele dag weidegang. Dat zou het equivalent zijn van ongeveer 15 kg hooi. Natuurlijk zijn er nog steeds individuele variaties in de werkelijke grasopname. Pony’s hebben de neiging om meer te eten, trage eters hebben de neiging om minder te eten.

Als je de grasiname wil beperken, kun je:

• ofwel de weidetijd beperken

Studies hebben aangetoond dat er minder dan 6 uur weidetijd per dag nodig is om minder gras binnen te krijgen dan bij volledige weidegang. Daarnaast passen slimme paarden/pony’s hun eetgewoonten aan. Ze eten sneller en meer continu wanneer de weidetijd beperkt is.

• Of/en verdelen van de weide, dit wil zeggen: constant opnieuw uitzetten – Of/en laat de paarden alleen met een graasmasker op de wei

Weide niet of zeer beperkt, want graasgras bevat niet alleen fructanen (langketenige opslagsuikers), maar ook veel goed beschikbare suikers. Beweiding kan worden beperkt door een beperkte beweidingsperiode of door dagelijks de weide los te koppelen/opnieuw af te pluggen.

Zorg ervoor dat het paard voldoende hooi krijgt, bij voorkeur voordat het naar de wei gaat.

Strostrooisel, commercieel hooi en haver hebben vaak een hoge stofbelasting. Afhankelijk van het oogstjaar of de hoeveelheid neerslag varieert de mate van schimmelinfectie. Stofzuigen kan met haver, minder met ruwvoer en stro. Krachtvoeders op zich hebben een lage schimmelinfectiegraad en bevatten meestal ook olie of melasse om stof te binden. Dit is waar de minste hoeveelheid stof wordt gevonden.

Het is belangrijk om zo stofarm mogelijk te voeren en te huisvesten:

• Bewater het hooi indien mogelijk voordat u het voert of, als dit niet mogelijk is, schud het niet door elkaar in de stal of naast het paard. Bovendien kan er ook prima kuilvoer gevoerd worden. Als alternatief zijn geweekte Wiesencobs of ruwvoer met toegevoegde olie geschikt.
• Stofvrij strooisel zoals stofvrij schaafsel, strokorrels, linnenstro…
• Let bij haver op stofarme, gereinigde kwaliteit
• Bijvoeder ter ondersteuning van de luchtwegen en het immuunsysteem
• Veel frisse lucht. Mits op stal, indien mogelijk in een buitenbak of paddockbox
• Voor het vegen de stalbaan besproeien met water

Allereerst moet duidelijk zijn of stressmyopathieën (spierziekten) zoals tying-up, RER (cross-barrier), PSSM, maar ook maagzweren, gastro-intestinale problemen, winderigheid, etc. de oorzaak zijn. Als dit wordt uitgesloten, kan dit te wijten zijn aan een tekort aan vitamine E en selenium of een gebrek aan elektrolyten (magnesium, calcium, kalium, natrium, chloride).

Bij het voeren moet je er op letten dat:

• het paard een gepaste hoeveelheid hooi van 1,5% van het lichaamsgewicht krijgt
• krachtvoer met granen achterwege gelaten wordt en krachtvoer op basis van vezelvet gegeven wordt
• indien granen gevoerd mogen worden, worden alleen licht verteerbare, hydrothermisch verteerde vormen zoals cornflakes of gerstvlokken worden gevoerd
• het paard voldoende wordt voorzien van vitamine E (voor een paard met 600 kg tot 2.000 mg vitamine E per dag) en selenium (1,8 mg per dag voor een paard van 600 kg).
• Elektrolyten en voldoende water beschikbaar zijn voor verbeterde spieractiviteit

Maagzweren zijn vaak asymptomatisch en kunnen alleen door gastroscopie worden gediagnosticeerd. Als de paarden al tekenen vertonen (vaak alleen in hogere mate van ernst) zoals koliek, verminderde prestaties, slechte vacht, selectief eetgedrag, gewichtsverlies, enz. Niet alleen sportpaarden worden getroffen, maar ook fok- en recreatiepaarden. Maagzweren komen voor in verschillende delen van de maag en de oorzaken zijn divers: lange pauzes in eten, trainen en lichamelijke inspanning, grote hoeveelheden graan per maaltijd, te weinig hooi/ruwvoer, grof luzernekaf, etc.

Bij het voeren van paarden die zijn gediagnosticeerd met of vatbaar zijn voor EGUS, is het volgende belangrijk:

• Vermijd indien mogelijk eetpauzes langer dan 4 uur
• Hooi ad libitum, d.w.z. onbeperkt, of minimaal 2 tot 3 hooimaaltijden per dag
• Het paard te laten grazen
• Als luzerne gevoerd wordt, wat juist een positief effect heeft door calcium te bufferen, dan fijn zacht luzernehooi en geen grof kaf!
• Als bij het paard de diagnose EGUS is gesteld, laat dan granen of krachtvoer met granen achterwege en voer in plaats daarvan muesli op basis van vezels en vet
• Preventief moet krachtvoer worden beperkt tot 1 g zetmeel/kg lichaamsgewicht en meel. Voorbeeld: Haver bevat ca. 40% zetmeel, d.w.z. 400 g zetmeel per kg haver. Dit betekent dat een paard van 600 kg maximaal 600 gram zetmeel per maaltijd mag eten, dat is maximaal 1,5 kg haver per maaltijd.

Aanvullend voer met antioxidanten, pectine en lecithine die de slijmvliezen beschermen, zuurbufferende ingrediënten of levende gist die het maag-darmmilieu stabiliseert, zijn geschikt voor paarden met maagzweren.

Onder fecaal water wordt verstaan ​​het gescheiden verloop van veelal gevormde paardenpoep en zwartbruine vloeistof (niet te verwarren met diarree met vloeibaar gemaakte ontlasting). Wat bij het ene paard fecaal water lijkt te veroorzaken, kan fecaal water bij een ander paard helpen voorkomen. De eigenaren hebben vaak veel geprobeerd, maar het vervelende probleem blijft.

De oorzaken zijn divers en zijn nog niet afdoende onderzocht. Psychische stress en het effect op de darmmotoriek en wateropname spelen vaak een rol. Maar onevenwichtigheden in de gastro-intestinale omgeving kunnen ook fecaal water veroorzaken.

Bij paarden met fecaal water moet de voeding gericht zijn op het stabiliseren van de gastro-intestinale omgeving:

• De beste hooi- of ruwvoervervanger in voldoende hoeveelheden. Voor sommige paarden helpt kuilvoer ook.
• Indien mogelijk weidegang
• Graanvoeders beperken of vervangen door vezelvoeders
• Voeg levende gist toe en andere componenten die de darmen reinigen
• Minder stress bij het voeren

Veel oudere paarden met tekenen van slijtage en artrose in de gewrichten, maar ook jongere paarden met eerdere blessures of ontstekingen aan de gewrichten vertonen kreupelheid of een stijve gang, wat verbetert bij langere inspanning. De slijtage is niet meer terug te draaien via de voeding. Maar er zijn nog steeds manieren om dergelijke paarden te ondersteunen:

• Overgewicht belast de gewrichten onnodig. Het is daarom essentieel om de voeding aan te passen aan de behoeften om overgewicht te voorkomen. Dit beschermt niet alleen de gewrichten, maar ook de stofwisseling
• Ontstekingsremmende voedingsstoffen zoals omega-3-vetzuren (bijv. uit lijnolie), organische zwavelverbindingen (MSM) en duivelsklauw kunnen worden gevoerd
• Antioxidanten zoals vitamine C, vitamine E en fytochemicaliën, b.v. polyfenolen, treden op tegen schadelijke vrije radicalen
• Glucosamine, chondroïtinesulfaat en aminozuren voorzien het gewrichtskraakbeen van voedingsstoffen en bouwstoffen
• De oefening moet bij voorkeur regelmatig en matig zijn zonder lange periodes van staan ​​in de box
• Ook een goede boxbedekking, vooral in de kou, draagt ​​bij aan het welzijn

Met de bovengenoemde voedingsstoffen ondersteun je de prestaties van pezen en gewrichten op lange termijn voordat er problemen optreden. Preventief moet je er ook voor zorgen dat opgroeiende paarden een goede aanvoer van aminozuren en collageen hebben voor een stabiele ondersteuning.

Jakobskruiskruid of Jacobskruid, is een goudgele bloeiende plant met ingesneden bladeren. In het eerste jaar vormt de plant een rozet, in het tweede jaar groeit de rechtopstaande stengel, die zich boven het midden vertakt. Vanaf half juni zijn de eerste bloeiende planten te vinden. De belangrijkste bloeitijd is juli. Jakobskruiskruid is een madeliefjebloeier. De ongeveer 15 tot 20 mm brede goudgele individuele bloemen worden gevormd uit de binnenste buisvormige bloemen, die zeer karakteristiek omgeven zijn door 13 gele straalblaadjes. Volwassen planten worden gemakkelijk 1 m hoog. De sterke stengels zijn meestal rood gekleurd.

De pyrrolizidine-alkaloïden van Jacobskruiskruid blijven zelfs in hooi giftig. Hier is de plant veel moeilijker te zien. De dieren krijgen zelden dodelijke doses binnen via gras en hooi. Chronische leververgiftiging door langdurige inname van kleine hoeveelheden is in de praktijk echter veel relevanter.

Foto’s en informatie over Jakobskruiskruid en ook over planten waarmee Jakobskruiskruid kan worden verward, zijn op internet te vinden.

Jacobskruiskruid (JKK) is giftig, zelfs als het gedroogd is. In het hooi is de plant niet of moeilijk te herkennen. Daarom moet er gelet worden op de oorsprong van hooi en hooikolven. Jacobskruiskruid is over het algemeen nauwelijks te vinden op bemeste, goed onderhouden hooilanden, omdat het van andere locaties houdt en wordt verdrongen door andere planten.

Marstall Wiesen-Cobs, Wiesen-Chips en Wiesen-Faber komen uit contractteelt met gecertificeerde oorsprong in de Allgäu. Wij hebben kwaliteit hoog in het vaandel!

Als de snijtanden door EOTRH zijn getrokken en de wonden goed zijn genezen, gaat het relatief goed met het paard. Natuurlijk kan het paard geen wortels of appels meer afbijten. Maar als de kiezen nog aanwezig zijn, blijft de kauwfunctie behouden. De paarden plukken gras met hun lippen of hun kaken. Het is belangrijk dat je observeert of het paard voldoende hooi kan eten. Anders kun je afwisselen met doorweekte Wiesen Cobs. Over het algemeen raden wij ook aan om het krachtvoer geweekt te voeren en regelmatig mash te geven. Veel van onze muesli’s zijn geschikt om geweekt te voeren.

Of het nu gaat om pees- of gewrichtsontstekingen, ontworming, maagklachten of problemen met de luchtwegen – vaak wordt dit opgelost met slecht smakende medicijnen, supplementen, tabletten of kruiden die het paard niet graag eet. Meestal heb je geen andere keuze dan veel dingen te proberen. Hier zijn een paar mogelijke trucs om medicatie smakelijk te maken. Let wel op of het paard suiker en andere koolhydraten zoals brood, zoet fruit e.d. mag eten i.v.m. stofwisselingsstoornissen.

Poeders, gemalen/vermalen tabletten, druppels, kruiden, pasta’s enz. kunnen heel goed in

• doorweekte Wiesencobs (met zweltijd) of Wiesen Fasern (zonder zweltijd)
• smakelijke kruidenmuesli zoals Marstall symphony mash maaltijden
• geweekte bietenpulp
• geprakte banaan
• appelmoes in uitgeholde appels, bieten, wortels of bananen

Je kunt ook proberen een vieze smaak of geur te verdoezelen met:

• een paar druppels pepermuntolie (niet voor homeopathische middelen)
• overgieten met moutbier
• gistvlokken
• appelcider azijn
• appelsap
• honing
• stevia (als metabolisme-neutrale suiker/honingvervanger)

Een grotere, schone injectiespuit, waarmee je een gelei in de mond kunt doen, kan dienen als toedieningshulpmiddel.

Biergist en levende gist worden vaak verward omdat het verschil niet bekend is. Biergist is een bijproduct van de bierproductie en wordt ook wel omschreven als “dode gist” of “droge gist”. Dat wil zeggen: de gist van de stam Saccharomyces cerevisiae (deze giststam wordt ook gebruikt bij het bakken) is nodig voor de alcoholische gisting in het brouwproces. Na het fermentatieproces wordt de biergist geïnactiveerd! Naast alle typische, waardevolle gistcomponenten (essentiële aminozuren die in de dunne darm kunnen worden verteerd, B-vitaminen, mineralen, sporenelementen, enzymen, mannan-oligosacchariden, ß-glucanen), bevat het ook sporen van hop (humulonen en lupulonen). Biergist wordt ook wel “dode gist” genoemd omdat het bij het voeren inactief blijft, ook in de darmen. Het dient als voedingsstofleverancier, beschermt de darmen en heeft een prebiotische werking door als voeding te dienen voor de goede darmmicroben.

In het geval van levende gist daarentegen worden speciaal goedgekeurde stammen van de gist Saccharomyces cerevisiae in levende vorm, d.w.z. als probioticum, gevoerd. De gistcellen leven in de darm en helpen het fysiologische darmmilieu te stabiliseren of te herstellen. Ze slagen hierin door andere microben te verdringen of door middel van hun stofwisselingsproducten de omgeving positief te veranderen. Het is belangrijk dat alleen de toegestane levende giststammen worden gevoerd, omdat deze in de darmen kunnen leven, maar zich daar niet kunnen vermenigvuldigen, wat anders tot ongewenste gisting zou kunnen leiden. De dosering van levende gist wordt gegeven in CFU (kolonievormende eenheden).

Als levende gist aan een voer wordt toegevoegd, wordt de dosering van de levende gist weergegeven als een potentie in CFU (aantal kolonievormende eenheden). Marstall Amino-Sport Muesli bevat bijvoorbeeld 18×109 KBE (MUCL 39885) per kg. Maar wat houdt dat precies in?

Vier stammen van levende gist zijn momenteel goedgekeurd voor paarden in de EU-lijst van toevoegingsmiddelen: CBS 493.94, CNCM I-1077, NCYC Sc 47 en MUCL 39885. Om te worden goedgekeurd, moet de effectiviteit van de giststam wetenschappelijk worden bewezen. Dit wordt ook geassocieerd met een minimale dosering of een doseringsadvies, b.v. met MUCL: 3 x 109 per kilogram volledig diervoeder. Voor de voerfabrikant betekent dit dat er genoeg gist in het voer moet worden gemengd om aan deze eis te voldoen. De exponent van de CFU maakt het gemakkelijker om het getal weer te geven. In Marstall Amino-Sport Muesli b.v. 18 x 109 CFU (MUCL 39885) per kg, wat overeenkomt met 18.000.000.000 CFU/kg.

Biergist wordt beschouwd als een gezond voedingssupplement – niet alleen voor mensen, maar ook voor paarden. Biergist is in eerste instantie belangrijk in paardenvoeding als leverancier van hoogwaardige, licht verteerbare eiwitten. Biergist is grotendeels verteerbaar in de dunne darm. Zo kunnen de waardevolle, essentiële aminozuren voor een groot deel door het paard worden gebruikt. Ook moet het hoge gehalte aan zwavelhoudende aminozuren worden genoemd, wat belangrijk is voor de keratine in huid, hoeven en vacht.

Daarnaast bevat biergist veel waardevolle B-vitamines zoals thiamine (B1), riboflavine (B2), niacine (B3), foliumzuur (B9) etc. voor de huid, de energiestofwisseling, de opbouw en omzetting van eiwitten, functies, enz. Biergist levert belangrijke mineralen zoals fosfor, magnesium en natrium, evenals de sporenelementen koper, zink en selenium.

De celwanden van biergist worden mannan-oligosachariden (ook wel MOS genoemd) en ß-glucanen genoemd. Ze hebben een hoge vangkracht tegen mycotoxinen en ziektekiemen. Ze vormen ook een extra beschermende barrière in de darm, een soort “biofilm” die verhindert dat bacteriën zich aan het darmslijmvlies hechten. Ze verminderen ontstekingsprocessen in de darm en uiteindelijk dienen de celwanden van de biergist als voedsel voor goede darmmicroben en hebben zo een prebiotische werking. Over het algemeen ondersteunen en ontlasten de mannan-oligosacchariden en ß-glucanen het immuunsysteem en de darmen.

Biergist wordt soms als poeder gevoerd, maar meestal verwerkt in pellets of muesli. Het ondersteunt de goede darmflora en daarmee de vertering van ruwe vezels en de energievoorziening. Biergist levert waardevolle en licht verteerbare voedingsstoffen, wat vooral goed is voor de vachtwisseling en het helpt voergerelateerde darmstoornissen, diarree of fecaal water te voorkomen.

Vier gisten van de stam Saccharomyces cerevisiae zijn momenteel goedgekeurd als toevoegingsmiddel voor paarden. Deze giststammen zijn speciaal ontwikkeld omdat ze wel in de darmen kunnen leven, maar zich daar niet kunnen vermenigvuldigen, wat anders tot fermentatie zou kunnen leiden. Het is daarom belangrijk dat alleen levende gist wordt gevoerd die is goedgekeurd voor voeding. Commerciële bakkersgist (ongeacht of het verse of droge gist is) is daarom ongeschikt, hoewel het ook Saccharomyces cerevisiae wordt genoemd.

Als een inactieve gist, zoals biergist, wordt gevoerd, is er geen enkel gevaar. Omdat deze gist niet leeft en geen fermentatie kan veroorzaken. Het wordt uitsluitend gevoerd als voedingsstofleverancier en ter ondersteuning van de darmgezondheid.

Preventief kunnen de paarden worden ondersteund door een handvol kruidenvoer te geven. Giet er warm water op zodat de paarden de etherische dampen inhaleren terwijl ze aan het eten zijn.

Wanneer het paard hoest, kunnen hoge concentraties van stof, schimmels, stoffig ruwvoer, strooisel of haver, maar ook verkoudheid en infecties de oorzaak zijn. Het is altijd raadzaam om een dierenarts te raadplegen, onder andere omdat langdurige problemen chronisch kunnen worden.

We raden voor paarden met een hoest of gevoelige luchtwegen het volgende aan:

• Stofvrij, indien mogelijk gewassen hooi of geweekte Wiesen-Cobs of kuilvoer 

• Bij voorkeur stalstrooisel met weinig stof, zoals stro van goede kwaliteit of houtkrullen

• Wanneer haver wordt gevoerd, voer dan stofvrije, van gereinigde kwaliteit 

• Antioxidanten zoals vitamine C, E en selenium, evenals voldoende voeding van zink en vitamine D

• Ontstekingsremmende stoffen zoals MSM 

• Kruiden om de ademhalingsfunctie te ondersteunen

• Zorg voor veel frisse lucht en indien mogelijk in een buitenbox of paddock

PSSM (Polysaccharide Storage Disease) is een genetische spierziekte die voornamelijk voorkomt bij Quarter Horses, American Paints, Appaloosa, maar ook bij warmbloed paarden en sommige koudbloedige rassen. Het spierstelsel van paarden met PSSM bouwt abnormale hoeveelheden lange-keten suiker (polysachariden) op. Bovendien wordt hun metabolisme vaak verstoord in de spiercellen. De paarden worden stijf, weigeren te presteren of worden kreupel.

Voor het voederen van paarden met PSSM raden we aan:

• Veel hooi (meer dan de gebruikelijke 1,5% van het lichaamsgewicht)

• Vermijd om granen of ander suiker- en zetmeelrijk krachtvoer (geen brood, geen appels, etc)

• Voer in plaats daarvan krachtvoer dat op vezels en vetten (oliën) gebaseerd is.

• Voldoende vitamine E (tot 400 tot 600 mg per 100 kg lichaamsgewicht), bij een paard van 600 kg tot 3.000 mg vitamine E per dag)

• Extra toevoer van selenium (1,8 mg per dag voor een paard van 600 kg)

• Elektrolyten en water voor verbeterde spieractiviteit

• Aminozuren om de spiercellen gericht van “bouwmaterialen” te voorzien

In de eerste plaats moet worden onderzocht of er een oorzaak is bijvoorbeeld spierziekten, zoals spierbevangenheid (tying-up, maandagziekte) of PSSM, maar ook maagzweren, gastro-intestinale problemen of winderigheid.

Als dit wordt uitgesloten, kan het te wijten zijn aan een tekort aan vitamine E en selenium of een tekort aan elektrolyten (magnesium, calcium, kalium, natrium, chloride).

Bij het eten moet er op worden gelet dat:

• Het paard een gemiddelde hoeveelheid hooi van 1,5% van de lichaamsmassa krijgt.

• Graanhoudend voer vermeden wordt en daarvan in plaats vezel-gebaseerd krachtvoer voeren.

• Indien graan wordt gevoerd, alleen in licht verteerbare, hydrothermisch ontsloten vorm, mais- en gerstvlokken voeren.

• Het paard voorzien wordt van vitamine E (voor een paard met 600 kg tot 2000 mg vitamine E per dag) en selenium (1,8 mg per dag voor een paard van 600 kg).

• Er elektrolyten (zoals natrium, kalium, calcium, magnesium en chloride) aangeboden worden en er voldoende water voor verbeterde spieractiviteit is.

• Er aanvoer van goed opneembare aminozuren (proteïnen) als “bouwstenen” voor de spiercellen plaatsvindt.

Vaak worden verhoogde leverenzymen (bijv. GLDH, GGT, AST) “toevallig” ontdekt door een routine bloedonderzoek. Vaak zijn de paarden actief, gezond en hebben ze geen ziektebeeld. Naast echte leveraandoeningen zijn de mogelijke oorzaken veelvuldig.

De lever-enzymactiviteit van gezonde paarden – tenminste van AST, GGT en GLDH – is onderhevig aan seizoensfluctuaties. Dat wil zeggen, bij deze leverparameters zijn de enzymen sterk verhoogd in de late zomer en/of vroege herfst.

Verhoogde lever-enzymspiegels zijn een aanwijzing voor verhoogde lever/enzymactiviteit. Dit betekent niet noodzakelijk dat er een ziekte is, maar dat er eenvoudigweg meer metabolisch werk nodig was na bijvoorbeeld intensieve training of koliek.

Natuurlijk zijn er ook mogelijke oorzaken die verband houden met voeding:

• Metabolisme-gerelateerde lever-enzymenactiviteit, wanneer er bijvoorbeeld verhoogd eiwit moet worden gebruikt om energie te genereren omdat er te weinig feitelijke energie aanwezig is of chronisch te veel eiwitten of koolhydraten in het dieet zitten.

• Als leverafwijking of hyperlipidemie heeft plaatsgevonden, zoals vaker het geval is bij ezels of pony’s. Dit gebeurt bij gebrek aan voedsel of wanneer er bijvoorbeeld geen voedsel opgenomen wordt door ziekte en er daardoor kortstondig meer lichaamsvet gemobiliseerd wordt, dat zich ophoopt in de lever.

• Door het eten van giftige planten waarvan de toxines de lever beschadigen. Bekende gifplanten met leverbeschadigend effect zijn: alle planten met pyrrolizidinalkaloiden, zoals Jakobskruiskruid of andere kruiden zoals waterkruis, smalbladig Jakobskruiskruid en echte gamander of muurgamander. Natuurlijk is het toxische effect altijd sterk dosisafhankelijk.

• Beschimmeld voedsel en de inname van mycotoxinen bijvoorbeeld uit hooi, stro, haver of andere granen.

Veel oudere paarden met tekenen van slijtage en artrose in de gewrichten, maar ook jongere paarden met recente verwondingen of ontsteking van de gewrichten vertonen kreupelheid of een stijve gang, die verbeteren bij langdurige beweging. Met voeding kun je de slijtage niet ongedaan maken, maar er zijn nog steeds manieren om deze paarden te ondersteunen:

• Obesitas belast onnodig de gewrichten. Daarom is het essentieel om de voeding aan te passen om overgewicht te voorkomen. Dit beschermt niet alleen de gewrichten, maar ook de stofwisseling.

• Er kunnen ontstekingsremmende voedingsstoffen zoals omega-3-vetzuren (zoals lijnzaadolie of Groenlipmossel uit Nieuw-Zeeland), organische zwavelverbindingen (MSM) en duivelsklauw gevoerd worden.

• Antioxidanten zoals vitamine C, vitamine E en fytonutriënten

• Glucosamine, chondroïtinesulfaat en aminozuren leveren voedingsstoffen en bouwstoffen voor het gewrichtskraakbeen

• De beweging moet regelmatig en normaal zijn, zonder lange periodes in de box

• Ook een goede boxvulling als het koud is, levert zijn bijdrage aan het welzijn

Met bovengenoemde voedingsstoffen kun je al vóór het optreden van problemen zorgen voor een lange levensduur van pezen en gewrichten. Als preventieve maatregel moet men ook letten op een goede toevoer van aminozuren en collageen voor een stabiel bewegingsapparaat bij het fokken van paarden.

Ja, dat klopt. Volgens de huidige wetenschappelijke kennis wordt hoefbevangenheid niet veroorzaakt door eiwitten, maar door gemakkelijk beschikbare suikers en fructanen (lang ketenige suikers) uit het gras. Een cruciale rol speelt het hormoon insuline, dat de bloedsuikerspiegel regelt.

Paarden of pony’s mogen niet verhongeren bij acute hoefbevangenheid! Je kunt het volgende voeren:

• Geweekt hooi (om de suikers er uit te halen) in een hoeveelheid afhankelijk van de lichaamsconditie. Bij paarden / pony’s die te dik zijn, 1,2 kg hooi per 100 kg lichaamsgewicht, bij paarden met een normaal gewicht 1,5 kg hooi per 100 kg lichaamsgewicht.

• Vitamine E vanwege de anti-oxidanten

• Omega-3-vetzuren, zoals lijnolie of visolie, om de ontstekingsreactie te verlichten en, omdat ze voor een deel ook een positief effect op insuline-regulering hebben

• Zink, omdat het een positief effect heeft op de ontstekingsreactie

• Bloedsomloop bevorderende kruiden, omdat hoefbevangenheid een bloedsomloopaandoening van de hoef is

Op basis van wetenschappelijke bevindingen zijn onze aanbevelingen;

• Indien nodig gewichtsvermindering. Hiervoor moet de conditie worden gecontroleerd met behulp van de criteria van de Body Condition Score (BCS)

• Omdat weidegras niet alleen fructanen (lange-keten opslag suiker) bevat, maar ook tal van gemakkelijk beschikbare suikers, is beweiding vooral op zonnige dagen met koude nachten of droogte, kritiek voor paarden die dreigen hoefbevangenheid te ontwikkelen. Als je dit wilt voorkomen, moet beweiding volledig worden vermeden. Indien dit niet mogelijk of wenselijk is, moet je de weideperiode in ieder geval sterk beperken en/of eventueel het paard met mate voeren. Geef in dat geval aanvullend hooi vóór de weidegang.

• Spoel het hooi voor het voeren om de suiker uit te spoelen

• Voer geen granen, suiker en melasse en voer geen fruit. Let ook op met fruitbomen in de weide!

• In plaats daarvan kan op vezels gebaseerd, laag in zetmeel en suikerarm krachtvoer worden gevoerd, zoals Faser-Light of Vito

• De toediening van mineralen en vitaminen, zoals zink en vitamine E, moet in evenwicht zijn.

• Verstrek ontstekingsremmende omega-3-vetzuren, zoals bijvoorbeeld lijnolie

• Voeg kruiden die de bloedcirculatie bevorderen aan het voer toe

In geval van slechte leverwaarden, dient altijd gebruik te worden gemaakt van levervriendelijke voeding. Dit betekent dat alles moet worden vermeden dat de lever belast. De volgende voeding zou geschikt zijn:

• Energievoorziening naar behoefte: dat betekent niet te veel, maar ook niet te weinig energietoevoer. De energie moet afkomstig zijn van hooi van zeer goede kwaliteit.

• Vermijd kuilgras

• Vermijd te veel koolhydraten. Wanneer er extra energie nodig is, dan is geplette maïs een levervriendelijke energiebron.

• Verminder de eiwitopname tot ongeveer 70 tot 80% van de normale behoefte, maar het is van essentieel belang om licht verteerbare eiwitten te geven. Pure aminozuren zijn het beste. Ze worden onmiddellijk opgenomen in de dunne darm en kunnen direct als bouwstof in het lichaam worden gebruikt zonder omzetting in de lever (en zonder ureumbelasting)

• Verhoogde voeding van vitamine A, E, B-vitamines en vitamine C

• Frequente kleine maaltijden zijn beter voor de stofwisseling dan twee hoofdmaaltijden

• Help de lever met kruiden zoals mariadistelzaden (die silymarine bevatten) en paardenbloemwortels

• En natuurlijk: voer van hoge kwaliteit! Geen beschimmeld hooi en stro, geen beschimmeld brood of slechte wortels.

In de afgelopen jaren nemen gevallen van EOTRH (Equine Odontoclastic Tooth Resorption and Hypercementosis) toe. Vooral de snijtanden van oudere paarden worden getroffen. De eerste symptomen zijn de vorming van tandsteen op de snijtanden, moeite met het bijten van wortels, het drinken van koud water wordt als onaangenaam ervaren en tandvleesontsteking en -terugtrekking.

De ziekte veroorzaakt ontsteking van het parodontium en het tandvlees. Het glazuur begint op te lossen en het lichaam probeert dit tegen te gaan door de vorming van een abnormale hoeveelheid tandsteen aan de tandwortels. Dit creëert de typische stevige bulten (hypercementoses) rond de tandwortel, soms zichtbaar onder het tandvlees. Ook trekt het tandvlees zich terug. Deze processen leiden uiteindelijk tot het loslaten van tanden. Vaak is de enige mogelijkheid om de snijtanden te trekken. Hoe eerder je de diagnose stelt, hoe beter dit te voorkomen is.

Wat precies EOTRH triggert is nog niet duidelijk. Er wordt aangenomen dat de mechanische belasting stijgt op de snijtanden wanneer paarden op leeftijd zijn en dat micro-organismen zoals Treponema verantwoordelijk zijn voor het handhaven van de ontstekingsreactie. Ziekten zoals Cushing, calciumgebrek, (langdurig) tekort van mineralen of genetische invloeden worden ook gezien als oorzaken.

Ook paardentanden kunnen tandbederf krijgen. Tandbederf treedt zowel op aan het kauwvlak als de snijkant. In de gaten kan zich voedsel vastzetten en rotten. Het kan ook leiden tot tandbederf op de tandwortels. Wat leidt tot dit probleem, is niet helemaal duidelijk. Het zijn niet alleen suikers, melasse en fruit die verantwoordelijk zijn.

Preventief kunnen melasse-vrije voeders worden gevoerd. Dit zijn bijvoorbeeld voor:

– Recreatie: Sensation Free, Faser-Light, Vito, Naturell

– Sport: Sensation-Pro, Vito, Cornmüsli en alle enkelvoudige granen van Marstall

– Algemeen: Mash, Bergwiesen-Mash, Force, Stall– en Weideriegel

Bij paarden met tandbederf adviseren we niet alleen melasse-, maar ook graanvrije voeders. Vermijd ook fruit en brood.